Kobieta bez znaczenia. Historia Virginii Hall, najgroźniejszej agentki II wojny. Sonia Purnell

 

TYTUŁ: Kobieta bez znaczenia.

Historia Virginii Hall, najgroźniejszej agentki II wojny.

AUTOR: Sonia Purnell

WYDAWNICTWO: Agora S.A

GATUNEK: literatura faktu

STRON: 420

DATA PREMIERY: 2 września 2021

Zdjęcie autorskie Iza w labiryncie książek

Do momentu sięgnięcia po tę książkę nie miałam pojęcia kim była Virginia Hall. Ale zaciekawił mnie podtytuł: Historia Virginii Hall, najgroźniejszej agentki II wojny. Kobieta agentką i to jeszcze w czasie drugiej wojny światowej? 

Virginia urodziła się w 1906 roku w Baltimore. Studiowała w wielu miejscach, pracowała w kilku, szukając swojej drogi życiowej. Pragnęła pracy w dyplomacji, ale nieszczęśliwy wypadek przekreślił szansę na ten rodzaj pracy. W wieku 27 lat straciła lewą nogę poniżej kolana. Znała 5 języków. Biegle pisała na maszynie. Zjechała prawie całą Europę: Paryż, Wenecja, Tallinn, Londyn, Lyon, Warszawa pracując m.in. jak sekretarka. 

Została zwerbowana przez brytyjskiego agenta do SOE, czyli Special Operations Executive. Była to tajna agencja rządowa do zadań, której należało m.in. wspomaganie ruchu oporu w okupowanych przez państwa Osi krajach. Pracowała we francuskiej sekcji tego wywiadu. Była jedyną kobietą i do tego niepełnosprawną, która działała na terenie Francji jako agentka. Działała m.in. w Lyonie i tam werbowała i zakonnice, i prostytutki, które określała jako „zdzirowate koleżanki", perfumiarza, sklepikarzy, fryzjerów. W zasadzie nie miała uprzedzeń do nikogo, kto mógłby pomóc. Organizowała dokumenty dla uchodźców, pieniądze, ucieczki i rozwiązywała mnóstwo pojawiających się po drodze problemów. Zdobywała informację, organizowała podziemną prasę, dokonywała aktów sabotażu i wspomagała szlaki przerzutowe przez Pireneje, aby w końcu sama przejść jeden z nich, kiedy musiała uciekać przed Gestapo. Tylko przypomnę, że nie miała jednej nogi, a protezy w tamtym okresie to było zgoła coś zupełnie innego niż obecnie. Skórzane pasy przytrzymujące protezę raniły skórę i powodowały odparzenia. Nie będę zagłębiać się w szczegóły, bo to pozostawię potencjalnemu czytelnikowi, ale mogę zapewnić, że Virginia była bardzo odważną i zapracowaną kobietą pomimo swoich fizycznych ograniczeń.

Postać panny Hall bardzo przypomina mi inną osobowość. Amerykański dziennikarz, bohater książki Portfolio ocalonych artystów Julie Orringer, Varian Fry przybywa w 1940 roku do Marsylii. Ma przy sobie listę najważniejszych, zdaniem Amerykanów, artystów, których należy uratować z Europy ogarniętej wojną. Przyjeżdża na kilka tygodni, a spędza we Francji 13 miesięcy. I Virginia i Varian byli amerykanami, którzy działali we francuskim ruchu oporu. Oboje pomagali francuzom w walce z niemieckim okupantem. Oboje kochali Francję i walczyli za swoją drugą, przybraną, ojczyznę. 

Autorka dość skrupulatnie zgłębiła życiorys Virginii. Dotarła do wielu dokumentów, raportów np. SOE, czy przemówień. Zalecam uważne czytanie przypisów. Jakby ktoś poczuł niedosyt, to na końcu jest wykaz źródeł, z których korzystała autorka.

Ta biografia napisana jest w bardzo przystępny i interesujący sposób. Pomimo dużej ilości nazw, nazwisk i dat nie miałam poczucia zagubienia czy niezrozumienia. Dużo jest informacji z zakresu dyplomacji, polityki czy pracy operacyjnej agentki. 

Purnell poradziła sobie ze wszystkim doskonale. Biografię czyta się niczym powieść o tajnych agentach i działalności ruchu oporu. Potrafiła przykuć moją uwagę i rozbudzić ciekawość. A najważniejsze jest chyba to, że po skończonej lekturze długo myślałam o Virginii. O jej odwadze, determinacji, walce z przeciwnościami i ograniczeniami i uporze w dążeniu do celu.

Polecam.